Stress là gì? Đâu là những dấu hiệu cho biết bạn đang bị stress?

Stress có thể được định nghĩa là trạng thái lo lắng hoặc căng thẳng tinh thần do một tình huống khó khăn gây ra. Căng thẳng là một phản ứng tự nhiên của con người, thúc đẩy chúng ta giải quyết những thách thức và mối đe dọa trong cuộc sống. 

Ai cũng sẽ có lúc cảm thấy căng thẳng. Một chút căng thẳng không phải là vấn đề. Nhưng stress cao độ hoặc kéo dài thường ảnh hưởng đến cơ thể. Gồm những dấu hiệu sau:

– Đau đầu, đau vai, đau lưng, đau bụng…

– Không cảm thấy đói, cổ họng như nghẹn tắc, cảm giác nặng ngực, căng cơ..

– Khi bị căng thẳng, nhiều người… không thể tập trung, dễ nổi giận, không thể ngồi yên, khó ngủ, cảm thấy buồn hoặc tội lỗi, lo lắng , khóc lóc, cảm thấy rất mệt…

Nhiều người trong chúng ta sẽ dằn vặt về những điều xấu trong quá khứ hoặc lo sợ về những điều xấu trong tương lai.

Stress ảnh hưởng tới cuộc sống như thế nào?

Stress ảnh hưởng tới cuộc sống

Mọi người đều trải qua stress ở một mức độ nào đó. Tuy nhiên, cách chúng ta phản ứng với stress sẽ tạo ra sự khác biệt lớn đối với sức khỏe tổng thể của chúng ta. “Stress” nghĩa là cảm thấy rắc rối hoặc bị đe dọa bởi cuộc sống.

Stress ảnh hưởng đến cả tâm lý và cơ thể. Một chút stress là tốt và có thể giúp chúng ta thực hiện các hoạt động hàng ngày. Quá nhiều stress có thể gây ra các vấn đề về sức khỏe thể chất và tinh thần.

Học cách đối phó với căng thẳng có thể giúp chúng ta bớt cảm thấy choáng ngợp hơn và hỗ trợ sức khỏe tinh thần và thể chất của chúng ta.

Mọi người đều phản ứng với stress giống nhau không? 

Không, mọi người phản ứng khác nhau trước những tình huống stress. Phương pháp đối phó và các triệu chứng do stress khác nhau ở mỗi người.

1- Ảnh hưởng đến sức khỏe thể chất

• Hệ thần kinh: Stress kéo dài có thể dẫn đến teo não và suy giảm trí nhớ, do các tế bào não bị thiếu oxy và hoạt động kém hiệu quả.
• Hệ tiêu hóa: Căng thẳng có thể gây đau dạ dày, rối loạn tiêu hóa, và làm mất cân bằng hệ vi sinh đường ruột, dẫn đến các vấn đề như viêm ruột, hội chứng ruột kích thích.
• Hệ tim mạch: Stress thường xuyên có thể gây rối loạn nhịp tim, tăng huyết áp, và tăng nguy cơ mắc các bệnh tim mạch như nhồi máu cơ tim.
• Hệ miễn dịch: Căng thẳng kéo dài có thể làm suy yếu hệ miễn dịch, khiến cơ thể dễ mắc các bệnh nhiễm trùng và chậm phục hồi. 

2- Ảnh hưởng đến sức khỏe tinh thần

• Rối loạn cảm xúc: Người bị stress kéo dài thường xuyên cảm thấy lo lắng, cáu kỉnh, hoặc trầm cảm, ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống và mối quan hệ xã hội.
• Giảm khả năng tập trung: Căng thẳng có thể làm giảm khả năng tập trung, suy nghĩ rõ ràng, và ra quyết định, ảnh hưởng đến hiệu suất công việc và học tập. 
• Rối loạn giấc ngủ: Stress có thể gây khó ngủ, mất ngủ, hoặc giấc ngủ không chất lượng, dẫn đến mệt mỏi và giảm năng lượng trong ngày.

3- Ảnh hưởng đến hành vi

• Thay đổi thói quen ăn uống: Căng thẳng có thể dẫn đến ăn quá nhiều hoặc quá ít, gây ra các vấn đề về cân nặng và dinh dưỡng.
• Lạm dụng chất kích thích: Một số người có xu hướng sử dụng rượu, thuốc lá, hoặc các chất kích thích khác để giảm stress, nhưng điều này chỉ làm tăng nguy cơ các vấn đề sức khỏe khác.

Các biểu hiện thường gặp của stress

Stress có thể phát sinh từ nhiều nguyên nhân khác nhau

Dấu hiệu về thể chất khi bị stress:

– Hệ thống thần kinh tự trị của cơ thể bạn kiểm soát nhịp tim, nhịp thở, thay đổi thị lực … Phản ứng căng thẳng sẽ là “phản ứng chiến đấu hoặc bỏ chạy” 

– Khi bạn bị stress kéo dài (mạn tính), việc tiếp tục kích hoạt phản ứng stress sẽ khiến cơ thể bạn bị mệt mỏi. Bạn có thể xuất hiện các triệu chứng stress về thể chất, tâm lý hoặc hành vi. 

– Các triệu chứng thể chất của stress có thể bao gồm:

• Nhức mỏi và đau nhức.
• Đau ngực hoặc cảm giác như tim đang đập nhanh.
• Kiệt sức hoặc khó ngủ.
• Nhức đầu, chóng mặt hoặc run rẩy.
• Tăng huyết áp.
• Căng cơ hoặc nghiến chặt hàm.
• Có vấn đề về dạ dày hoặc tiêu hóa.
• Rắc rối khi quan hệ tình dục.
• Hệ thống miễn dịch suy yếu.

Nguyên nhân gây ra tình trạng stress

Stress có thể phát sinh từ nhiều nguyên nhân khác nhau, bao gồm:

1- Công việc

• Áp lực từ khối lượng công việc lớn, thời gian hoàn thành gấp gáp.
• Môi trường làm việc thiếu hòa hợp, bất đồng về văn hóa hoặc giao tiếp.
• Thay đổi công việc, bị mất việc, hoặc không tìm được việc làm phù hợp.
• Thiếu sự công nhận từ đồng nghiệp hoặc cấp trên.
• Sự cạnh tranh khốc liệt hoặc cảm giác bị đe dọa bởi đồng nghiệp.

2- Cuộc sống hàng ngày

• Điều kiện môi trường không thuận lợi như thời tiết thất thường, ô nhiễm không khí, tiếng ồn, hoặc kẹt xe thường xuyên.
• Thay đổi lớn trong cuộc sống như cưới hỏi, sinh con, ly thân, ly hôn, hoặc mất người thân.
• Vấn đề tài chính, nợ nần, hoặc mất cân bằng trong việc chi tiêu.
• Xung đột trong các mối quan hệ gia đình hoặc xã hội.

3- Yếu tố cá nhân

• Các vấn đề sức khỏe như bệnh tật, thay đổi hormone ở tuổi dậy thì, tiền mãn kinh, hoặc tuổi già.
• Tính cách cầu toàn, tự tạo áp lực phải đạt được sự hoàn hảo trong mọi việc.
• Kỳ vọng không thực tế từ bản thân hoặc người khác.
• Tâm lý không ổn định, dễ suy nghĩ tiêu cực và mất niềm tin vào cuộc sống.
• Tình trạng kiệt sức về thể chất hoặc tinh thần do làm việc quá sức mà không nghỉ ngơi đầy đủ.

4- Sự kiện bất ngờ hoặc biến cố

• Tai nạn, chấn thương, hoặc trải nghiệm đau buồn.
• Chuyển nhà, chuyển đến nơi ở mới mà chưa thích nghi.
• Thiếu sự hỗ trợ từ gia đình và bạn bè khi gặp khó khăn.

Các loại stress phổ biến hiện nay

Nhận biết loại stress mà bạn đang gặp phải sẽ giúp tìm ra giải pháp hiệu quả

Có ba loại Stress chính: cấp tính, cấp tính từng đợt và mạn tính. 

– Stress cấp tính: là stress ngắn hạn, đến và đi nhanh chóng. Nó có thể tích cực hoặc tiêu cực. Mọi người đều có lúc phải trải qua stress cấp tính.

– Stress cấp tính theo từng giai đoạn: là khi bạn thường xuyên gặp phải stress cấp tính. Với loại stress này, bạn sẽ không bao giờ có được thời gian cần thiết để trở lại trạng thái bình tĩnh, thư thái. stress từng đợt thường ảnh hưởng đến những người làm việc trong một số ngành nghề nhất định. 

– Stress mạn tính: là Stress kéo dài hàng tuần hoặc hàng tháng. Bạn có thể gặp stress mạn tính do những rắc rối trong hôn nhân, các vấn đề trong công việc hoặc vấn đề tài chính. Điều quan trọng là tìm cách kiểm soát stress mạn tính vì nó có thể dẫn đến các vấn đề sức khỏe. 

Biến chứng do stress kéo dài

Stress kéo dài không chỉ ảnh hưởng đến tâm lý mà còn gây ra nhiều hậu quả nghiêm trọng

Stress mạn tính có thể dẫn đến nhiều vấn đề sức khỏe lâu dài ảnh hưởng đến: 

– Hệ thống miễn dịch (như viêm khớp, đau cơ xơ hóa và bệnh vẩy nến). 

– Hệ thống tiêu hóa (như tăng hoặc giảm cân, loét dạ dày và hội chứng ruột kích thích). 

– Hệ tim mạch (như tăng huyết áp và tim đập nhanh, tăng cung lượng tim). 

– Hệ thống sinh sản (như nhiễm trùng, hội chứng buồng trứng đa nang và vô sinh). 

– Stress cũng có thể khiến bạn có nguy cơ mắc bệnh tâm thần cao hơn như trầm cảm hoặc lo âu. Nếu bạn cảm thấy căng thẳng trầm trọng hoặc đang nghĩ đến việc làm tổn thương bản thân, hãy gọi điện hoặc liên hệ với người thân để giúp bạn đi khám bệnh và tư vấn sức khỏe bởi các bác sỹ chuyên khoa tâm thần. Như vậy, ảnh hưởng đến các vấn đề trên thì cần phải được điều trị tích cực khi có các biểu hiện triệu chứng.

Chẩn đoán stress và phương pháp điều trị hiệu quả

Chẩn đoán stress như thế nào?

Stress là trạng thái phức tạp với các triệu chứng đa dạng, vì vậy, để xác định, bác sĩ thường áp dụng những cách sau:

Đánh giá tình trạng tâm lý:

• Sử dụng bộ câu hỏi tiêu chuẩn để thu thập thông tin về nguyên nhân, thời điểm khởi phát căng thẳng và mức độ ảnh hưởng đến cuộc sống.
• Đánh giá cảm xúc, hành vi và thói quen sinh hoạt của người bệnh để tìm hiểu gốc rễ vấn đề.

Kiểm tra sức khỏe toàn diện:

• Với trường hợp nghi ngờ stress mạn tính, bác sĩ tiến hành đo huyết áp, nhịp tim, và các chỉ số sức khỏe khác để phát hiện tổn thương do stress gây ra.
• Xét nghiệm hormone như cortisol – một chỉ số quan trọng liên quan đến mức độ căng thẳng.

Theo dõi triệu chứng dài hạn:

• Quan sát các biểu hiện kéo dài như mất ngủ, giảm cân, hoặc suy nhược cơ thể để đánh giá mức độ nghiêm trọng.

Phương pháp điều trị và quản lý stress

Nhận biết stress vượt tầm kiểm soát
Nếu bạn gặp khó khăn khi làm việc, thay đổi thói quen ngủ hoặc cảm giác thèm ăn, đây có thể là dấu hiệu stress đang ảnh hưởng nghiêm trọng đến bạn.

Cách xử lý stress hiệu quả
Stress nhẹ từ công việc hoặc học tập có thể tự giảm bớt, nhưng với stress nghiêm trọng hơn, cần áp dụng các biện pháp:

• Hỗ trợ từ bác sĩ: Bác sĩ có thể tư vấn, kê thuốc giảm lo âu hoặc áp dụng các liệu pháp giúp bạn dần cải thiện sức khỏe.
• Luyện tập thư giãn: Đây là cách đơn giản nhưng hiệu quả để giải tỏa căng thẳng.
• Liệu pháp nói chuyện: Nói chuyện với chuyên gia giúp bạn nhận thức rõ hơn về cảm xúc và cách quản lý stress.
• Liệu pháp bổ sung và thay thế: Bao gồm châm cứu, liệu pháp hương thơm, thảo dược, thôi miên hoặc yoga.

Điều trị các triệu chứng cụ thể của stress

• Thuốc ngủ hoặc an thần nhẹ nếu bạn khó ngủ.
• Thuốc chống trầm cảm nếu stress kèm theo trầm cảm hoặc lo âu.
• Thuốc hỗ trợ các vấn đề thể chất như hội chứng ruột kích thích hoặc tăng huyết áp.

Phương pháp bổ sung để giảm stress hàng ngày

Chiến lược chăm sóc bản thân:

• Tự chăm sóc sức khỏe thể chất, thực hiện hoạt động thể chất như đi bộ ngắn khi cảm thấy căng thẳng.
• Kết thúc ngày bằng việc nhìn lại những gì bạn đã đạt được, thay vì tập trung vào những gì chưa hoàn thành.
• Đặt mục tiêu rõ ràng theo ngày, tuần, tháng để quản lý công việc tốt hơn.

Tìm kiếm hỗ trợ khi cần:

• Trao đổi với nhà trị liệu hoặc chuyên gia chăm sóc sức khỏe về lo lắng của bạn.
• Duy trì luyện tập thư giãn để giúp cơ thể và tinh thần nhẹ nhàng hơn mỗi ngày.

Bí quyết phòng ngừa stress hiệu quả

Phòng ngừa stress cần duy trì lối sống lành mạnh

Stress có thể xuất hiện bất kỳ lúc nào, nhưng bằng cách duy trì lối sống lành mạnh và thực hiện các phương pháp khoa học, bạn có thể giảm thiểu nguy cơ căng thẳng. Dưới đây là các cách phòng ngừa stress mà bạn có thể áp dụng:

• Giảm tác động căng thẳng: Hạ thấp cường độ và tần suất các yếu tố gây stress, rút ngắn thời gian căng thẳng để giảm tải cho cơ thể.
• Điều chỉnh cơ thể: Thực hành thở sâu, chậm giúp làm dịu nhịp tim và huyết áp, giúp cơ thể trở lại trạng thái cân bằng.
• Xây dựng thói quen sống lành mạnh: Đảm bảo chế độ ăn uống đầy đủ dinh dưỡng, luyện tập thể dục thường xuyên, ngủ đủ giấc và hạn chế chất kích thích để duy trì sức khoẻ toàn diện.
• Nghe nhạc thư giãn: Âm nhạc có tác dụng ổn định huyết áp, cải thiện hô hấp, tăng cường trao đổi chất, giảm căng thẳng và thúc đẩy cơ thể sản sinh endorphins, giúp giảm đau và tạo cảm giác thư giãn.
• Tăng cường đời sống tinh thần: Duy trì các mối quan hệ xã hội tích cực, tham gia hoạt động cộng đồng và câu lạc bộ để tạo ra một môi trường tinh thần vui vẻ và thoải mái.
• Vận động nhẹ nhàng: Thực hiện những hoạt động như dọn dẹp nhà cửa, chăm sóc cây cối, nấu ăn hoặc làm những việc yêu thích để kích thích sản xuất hormone hạnh phúc và giảm căng thẳng.
• Chế độ dinh dưỡng hợp lý: Bổ sung thực phẩm giàu dinh dưỡng giúp giảm căng thẳng như cá hồi, đậu bắp, yến mạch, sô cô la đen, kiwi, trà xanh, và hạt hướng dương vào chế độ ăn hàng ngày.

>> Xem thêm: Rối Loạn Stress Sau Sang Chấn (Chấn Thương Tâm Lý): Những điều bạn cần biết!

Nên khám stress ở đâu uy tín ở Hà Nội?

Phòng khám Đức Tâm An tự hào là đơn vị tiên phong trong lĩnh vực chăm sóc sức khỏe tinh thần, cung cấp giải pháp điều trị đa phương thức và chuyên biệt hoá cho từng đối tượng khách hàng.

Những điểm khác biệt khi khám và điều trị tại Đức Tâm An:

• Giải pháp điều trị đa phương thức: Kết hợp thăm khám với bác sĩ chuyên khoa, trị liệu với chuyên gia tâm lý, và các hoạt động thư giãn như yoga, thiền giúp giải quyết tận gốc các vấn đề sức khỏe tinh thần.
• Điều trị chuyên biệt hoá: Phác đồ điều trị được thiết kế riêng cho từng khách hàng, dựa trên nhu cầu cá nhân, tình trạng sức khỏe, khả năng tài chính và mong muốn riêng biệt.
• Hỗ trợ toàn diện: Phòng khám không chỉ tập trung điều trị các vấn đề như mất ngủ, trầm cảm, lo âu, stress mà còn hỗ trợ duy trì sự ổn định và phòng ngừa tái phát.
• Đồng hành suốt hành trình: Đức Tâm An luôn đồng hành cùng khách hàng và gia đình trong suốt quá trình điều trị, tạo ra môi trường sống lành mạnh, tích cực.
• Cam kết điều trị hiệu quả: Phòng khám mang đến liệu trình điều trị tối ưu, giúp khách hàng phục hồi nhanh chóng và tận hưởng cuộc sống bình an.

Với đội ngũ bác sĩ và chuyên gia giàu kinh nghiệm, Đức Tâm An cam kết mang lại sự hỗ trợ tận tâm, giúp khách hàng vượt qua căng thẳng và khôi phục lại sức khỏe tinh thần.

Nếu bạn hoặc người thân đang gặp phải những dấu hiệu căng thẳng, lo âu, hay thay đổi về cảm xúc, sức khỏe, hãy đừng chần chừ. Việc nhận diện và điều trị stress kịp thời là rất quan trọng để phục hồi nhanh chóng và duy trì sức khỏe tinh thần. Hãy đến Phòng khám Đức Tâm An để được các chuyên gia tư vấn và đưa ra phác đồ điều trị phù hợp. Cùng với đó, chúng tôi sẽ giúp bạn xây dựng một lối sống tinh thần lành mạnh và chế độ dinh dưỡng hợp lý để cân bằng cảm xúc và đạt được sự bình an trong cuộc sống. Đặt lịch khám ngay hôm nay để bắt đầu hành trình phục hồi sức khỏe tinh thần của bạn!