Mất ngủ kéo dài vào ban đêm không chỉ khiến bạn mệt mỏi hay giảm hiệu suất ban ngày, mà còn có thể là dấu hiệu cảnh báo nhiều bệnh lý nghiêm trọng. Theo phân loại rối loạn giấc ngủ hiện nay, đây được xem là một tình trạng cần can thiệp y khoa nếu kéo dài nhiều tuần, ảnh hưởng chức năng sống.
Khi mất ngủ kéo dài và ảnh hưởng đến sức khỏe, đó có thể là bệnh lý (Nguồn: Sưu tầm)
Theo hệ thống phân loại rối loạn giấc ngủ ICSD-III và DSM-V-TR, mất ngủ được chẩn đoán là bệnh lý khi người bệnh có ít nhất một trong các biểu hiện sau, lặp lại tối thiểu 3 đêm mỗi tuần, kéo dài liên tục từ 3 tháng trở lên:
Đồng thời, các triệu chứng này ảnh hưởng đến chức năng ban ngày, như giảm khả năng làm việc, học tập, rối loạn cảm xúc và khó hòa nhập xã hội.
Việc phân loại rối loạn giấc ngủ là cần thiết để phân biệt nguyên nhân gây mất ngủ, từ đó đưa ra phương pháp điều trị phù hợp. Các phân loại hiện đại không chỉ dựa vào biểu hiện triệu chứng (ví dụ: mất ngủ, buồn ngủ quá mức) mà còn xét đến yếu tố sinh lý bệnh và hệ thống cơ thể liên quan như nhịp sinh học, hô hấp, thần kinh,…
Theo ICSD-3, có 7 loại rối loạn giấc ngủ chính:
Riêng nhóm mất ngủ được chia thành 3 nhóm chính:
Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng ngủ dưới 7 giờ mỗi đêm có thể gây ảnh hưởng tiêu cực đến hệ tim mạch, nội tiết, miễn dịch và thần kinh.
Mất ngủ kéo dài dẫn đến rối loạn lo âu, stress (Nguồn: Sưu tầm)
Mất ngủ kéo dài có liên quan mật thiết đến cảm xúc tiêu cực, căng thẳng và tăng nguy cơ mắc rối loạn lo âu và trầm cảm. Ở nhóm thanh thiếu niên, tình trạng thiếu ngủ có thể đi kèm với hành vi bốc đồng, sử dụng chất kích thích, chán sống. Dù chưa xác định được mối quan hệ nhân quả một chiều, nhưng mất ngủ thường kéo theo nhiều triệu chứng trầm cảm và mức độ tự đánh giá bản thân thấp hơn theo thời gian.
Cơ thể mệt mỏi khi mất ngủ kéo dài vào ban đêm (Nguồn: Sưu tầm)
Ở một số người, stress gây mất ngủ, và khi mất ngủ kéo dài, cơ thể không đủ khả năng phục hồi. Hệ thần kinh sẽ bị quá tải, dễ dẫn đến tình trạng suy nhược thần kinh, biểu hiện bằng:
Thiếu ngủ lâu ngày làm trầm trọng hơn mọi triệu chứng tâm thần tiềm ẩn, có thể dẫn đến khủng hoảng nội tâm hoặc khủng hoảng hành vi.
Có thể dẫn đến nguy cơ mắc bệnh tiểu đường (Nguồn: Sưu tầm)
>> Xem thêm: Tác hại nguy hiểm và hướng điều trị hiệu quả với triệu chứng mất ngủ kéo dài
Mất ngủ kéo dài vào ban đêm có thể được điều trị bằng liệu pháp hành vi và thuốc – riêng lẻ hoặc kết hợp. Trong đó, liệu pháp hành vi nhận thức (CBT-I) được chứng minh hiệu quả bền vững hơn.
CBT-I là phương pháp trị liệu khoa học, có cấu trúc rõ ràng, được thiết kế riêng cho người bị mất ngủ. Gồm ba thành phần chính:
Khoảng 70-80% người bệnh thấy chất lượng giấc ngủ cải thiện rõ rệt sau 6 tháng áp dụng liệu pháp này.
Tìm đến sự hỗ trợ bác sĩ chuyên khoa để tìm phương án điều trị phù hợp (Nguồn: Sưu tầm)
Bác sĩ chuyên khoa sẽ giúp xác định nguyên nhân mất ngủ (tâm lý, thần kinh, nội khoa…) và tư vấn hướng điều trị phù hợp. Trong một số trường hợp, có thể cần thực hiện thêm đo đa ký giấc ngủ để đánh giá tình trạng rối loạn liên quan.
Thuốc ngủ hoặc thuốc hỗ trợ giấc ngủ chỉ được dùng dưới sự hướng dẫn của bác sĩ. Nguyên tắc điều trị:
Nhóm thuốc thường được chỉ định gồm:
Cần sử dụng thuốc dưới sự hướng dẫn của bác sĩ (Nguồn: Sưu tầm)
Dù có thể hỗ trợ tạm thời, thuốc không phải là giải pháp lâu dài, mà nên kết hợp cùng liệu pháp hành vi và chăm sóc tổng thể.
Mất ngủ kéo dài vào ban đêm là tình trạng không thể xem nhẹ, bởi nó tiềm ẩn nhiều hậu quả về thể chất lẫn tinh thần. Can thiệp sớm bằng liệu pháp đúng và sự đồng hành của bác sĩ chuyên khoa sẽ giúp bạn cải thiện giấc ngủ, lấy lại năng lượng sống và phòng ngừa biến chứng nguy hiểm.
Phòng khám Tâm lý – Tâm thần Đức Tâm An là nơi quy tụ đội ngũ bác sĩ giàu kinh nghiệm trong thăm khám, chẩn đoán và điều trị các rối loạn giấc ngủ. Chúng tôi luôn đồng hành cùng bạn trong từng giai đoạn, từ tầm soát, trị liệu đến chăm sóc tinh thần bền vững.
Liên hệ tư vấn bởi Phòng khám Tâm lý – Tâm thần Đức Tâm An:
Đặt lịch hẹn ngay hôm nay để được tư vấn và điều trị một cách toàn diện và khoa học!
Tài liệu tham khảo: