Rối loạn thần kinh thực vật (RLTKTV) là tình trạng mất cân bằng trong hoạt động của hệ thần kinh tự chủ, ảnh hưởng đến các chức năng sống như nhịp tim, huyết áp, tiêu hóa, nhiệt độ cơ thể và hô hấp. Để điều trị hiệu quả, cần một phác đồ toàn diện kết hợp giữa thuốc men, hỗ trợ tâm lý và thay đổi lối sống. Bài viết dưới đây của Phòng khám Đức Tâm An sẽ giúp bạn hiểu rõ cách điều trị rối loạn thần kinh thực vật theo phác đồ chuẩn cập nhật năm 2025.
Mục tiêu của điều trị nội khoa là kiểm soát triệu chứng và cải thiện chất lượng cuộc sống. Tùy theo biểu hiện lâm sàng, bác sĩ có thể chỉ định:
Lưu ý: Việc dùng thuốc cần được bác sĩ chuyên khoa kê đơn và theo dõi định kỳ.
Điều trị tâm lý đóng vai trò không thể thiếu trong cách điều trị rối loạn thần kinh thực vật:
Phác đồ điều trị rối loạn thần kinh thực vật năm 2025 tập trung vào tiếp cận đa chiều:
Thời gian điều trị rối loạn thần kinh thực vật thường kéo dài từ 6 đến 12 tháng, tùy thuộc vào mức độ nghiêm trọng của triệu chứng và khả năng đáp ứng với phác đồ. Với các trường hợp bệnh đã tiến triển mạn tính hoặc triệu chứng kéo dài, thời gian điều trị có thể lâu hơn và cần theo dõi sát sao hơn.
Hiệu quả điều trị rối loạn thần kinh thực vật chịu ảnh hưởng bởi nhiều yếu tố:
Không nên trì hoãn điều trị rối loạn thần kinh thực vật. Việc phát hiện sớm và can thiệp kịp thời giúp kiểm soát triệu chứng hiệu quả, ngăn ngừa biến chứng và rút ngắn thời gian hồi phục. Trên thực tế, nhiều bệnh nhân có xu hướng phủ nhận tình trạng sức khỏe hoặc chần chừ điều trị do lo ngại tâm lý. Tuy nhiên, sự trì hoãn này chính là yếu tố khiến bệnh kéo dài, tiến triển nặng hơn và dễ chuyển sang giai đoạn mạn tính. Khi đó, triệu chứng thường phức tạp hơn, việc điều trị khó khăn hơn, chi phí tăng cao và khả năng hồi phục giảm rõ rệt.
Người bệnh nên tái khám định kỳ đều đặn, đặc biệt trong giai đoạn đầu của quá trình điều trị. Khuyến cáo nên tái khám mỗi 2 đến 4 tuần hoặc theo lịch hẹn của bác sĩ. Ngoài ra, cần đến khám ngay khi có dấu hiệu thay đổi bất thường về triệu chứng, hoặc xuất hiện tác dụng phụ liên quan đến thuốc. Việc tái khám không chỉ giúp theo dõi tiến triển, mà còn là cơ hội để bác sĩ đánh giá lại phác đồ điều trị và điều chỉnh phù hợp nhằm đạt hiệu quả tối ưu trong từng giai đoạn.
Người mắc rối loạn thần kinh thực vật có thể gặp các triệu chứng như tụt huyết áp khi đứng lên (hạ huyết áp tư thế), nhịp tim tăng bất thường khi thay đổi tư thế (POTS), tim đập nhanh hoặc chậm thất thường, và huyết áp dao động không ổn định. Một số người còn cảm thấy mệt mỏi kéo dài, chóng mặt, khó tập trung hoặc rối loạn tiêu hóa.
Có. Việc ăn uống đúng cách giúp hỗ trợ điều hòa hoạt động của hệ thần kinh tự chủ. Bạn nên tăng lượng muối (nếu không có bệnh lý cần hạn chế), uống đủ nước, ăn các bữa nhỏ thường xuyên trong ngày, hạn chế thực phẩm dễ gây tụt huyết áp (như rượu, caffeine), và bổ sung thực phẩm giàu omega-3 như cá béo, hạt lanh hoặc dầu oliu.
Người bệnh nên ưu tiên các bài tập nhẹ nhàng và đều đặn như đi bộ, đạp xe tại chỗ, bơi lội, yoga hoặc Pilates. Các bài tập aerobic cường độ thấp hoặc tập sức bền nhẹ cũng giúp cải thiện tuần hoàn và tăng khả năng điều hòa huyết áp, nhịp tim. Nên tránh thay đổi tư thế đột ngột khi tập.
Châm cứu có thể là một phương pháp hỗ trợ hữu ích. Một số người bệnh ghi nhận châm cứu giúp giảm căng thẳng, cải thiện chất lượng giấc ngủ và ổn định huyết áp, nhịp tim. Tuy nhiên, đây chỉ nên xem là liệu pháp bổ trợ, không thay thế cho điều trị chính thống.
Có. CBT là một trong những liệu pháp tâm lý hiệu quả dành cho người bị rối loạn thần kinh thực vật. Phương pháp này giúp người bệnh nhận diện và điều chỉnh suy nghĩ tiêu cực, giảm lo âu, tăng khả năng kiểm soát cảm xúc và xây dựng lối sống tinh thần lành mạnh – từ đó hỗ trợ cải thiện triệu chứng và chất lượng cuộc sống.
Rối loạn thần kinh thực vật là một tình trạng không nguy hiểm đến tính mạng nhưng lại ảnh hưởng lớn đến chất lượng sống nếu không được chẩn đoán và điều trị đúng cách. Nếu bạn hoặc người thân đang gặp phải những triệu chứng như tim đập nhanh, hoa mắt khi đứng dậy, lo âu kéo dài… hãy chủ động thăm khám sớm. Đội ngũ bác sĩ chuyên khoa tại Đức Tâm An luôn sẵn sàng đồng hành cùng bạn trong hành trình phục hồi sức khỏe tinh thần – thể chất một cách bền vững.
PHÒNG KHÁM TÂM LÝ – TÂM THẦN ĐỨC TÂM AN
Hotline: 091.630.3383
Fanpage Facebook: Phòng khám Tâm lý – Tâm thần Đức Tâm An
TikTok: bacsitamly.atd
Tài liệu tham khảo: