3 tác hại của stress công việc đối với sức khỏe mà bạn không nên xem nhẹ

26/12/2025 admin

Stress công việc là tình trạng rất phổ biến ở người đi làm, đặc biệt trong môi trường áp lực cao và nhịp sống nhanh. Điều đáng lo là stress không chỉ khiến bạn mệt mỏi nhất thời mà có thể âm thầm gây tổn hại lâu dài cho sức khỏe tinh thần và thể chất. Bài viết này giúp bạn hiểu stress công việc kéo dài ảnh hưởng cơ thể ra sao, 3 tác hại nghiêm trọng nhất và cách giảm nguy cơ theo khuyến cáo y khoa.

Stress công việc kéo dài ảnh hưởng sức khỏe như thế nào

Cơ thể con người có khả năng chịu stress trong thời gian ngắn để thích nghi. Tuy nhiên, khi áp lực công việc lặp đi lặp lại trong thời gian dài, stress trở thành mạn tính và gây rối loạn nhiều hệ cơ quan.

Khi stress mạn tính xảy ra, cơ thể liên tục giải phóng cortisol và adrenaline khiến hệ thần kinh luôn ở trạng thái cảnh giác. Hệ quả thường gặp gồm:

  • Rối loạn giấc ngủ
  • Rối loạn tiêu hóa
  • Tăng huyết áp
  • Giảm miễn dịch
  • Giảm khả năng tập trung và xử lý thông tin

Theo Viện Sức khỏe Tâm thần Quốc gia Hoa Kỳ, stress kéo dài làm suy yếu não bộ và nhiều cơ quan khác. Từ cơ chế này, stress công việc gây ra ba nhóm tác hại nghiêm trọng dưới đây.

Bệnh tâm thần và rối loạn tâm lý

Stress công việc kéo dài là một trong những yếu tố nguy cơ mạnh nhất gây rối loạn tâm thần ở người trưởng thành. Khi não bộ bị căng thẳng liên tục, khả năng điều hòa cảm xúc suy giảm rõ rệt.

Stress làm giảm serotonin và dopamine là các chất dẫn truyền thần kinh giúp ổn định tâm trạng. Khi những chất này suy giảm, người lao động dễ gặp:

  • Trầm cảm
  • Rối loạn lo âu
  • Rối loạn hoảng sợ
  • Kiệt sức nghề nghiệp

Các biểu hiện cho thấy stress đang ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe tinh thần gồm:

  • Mất ngủ kéo dài
  • Mệt mỏi thường xuyên
  • Cảm giác vô dụng hoặc tuyệt vọng
  • Không còn hứng thú với công việc
  • Khó tập trung và hay quên
  • Dễ cáu gắt và nóng nảy

Nếu các dấu hiệu này kéo dài hơn hai tuần, người bệnh có thể đã bước vào giai đoạn trầm cảm nhẹ hoặc trung bình và cần được đánh giá chuyên môn.

Bệnh đường tiêu hóa

Stress công việc có mối liên hệ chặt chẽ với hệ tiêu hóa thông qua trục não ruột. Khi stress kéo dài, hệ thần kinh giao cảm hoạt động quá mức và gây rối loạn chức năng tiêu hóa.

Các tác động sinh lý thường gặp gồm:

  • Tăng tiết acid dạ dày
  • Rối loạn nhu động ruột
  • Giảm lưu lượng máu đến hệ tiêu hóa

Stress không chỉ làm nặng thêm bệnh tiêu hóa sẵn có mà còn có thể khởi phát bệnh mới.

Các rối loạn tiêu hóa thường gặp ở người bị stress công việc gồm:

  • Hội chứng ruột kích thích với đau bụng, tiêu chảy hoặc táo bón, đầy hơi
  • Trào ngược dạ dày thực quản với ợ nóng và đau rát ngực
  • Viêm loét dạ dày tá tràng
  • Rối loạn tiêu hóa mạn tính với chán ăn, buồn nôn, khó tiêu, đầy bụng

Nếu tình trạng này kéo dài, người bệnh có thể sụt cân, suy nhược và giảm hiệu suất lao động.

Bệnh tim mạch

Đây là tác hại nguy hiểm nhất của stress công việc vì có thể đe dọa tính mạng. Khi stress kéo dài, tim và mạch máu phải hoạt động quá mức để đáp ứng trạng thái căng thẳng.

Stress mạn tính có thể dẫn đến:

  • Tăng huyết áp
  • Rối loạn nhịp tim
  • Xơ vữa động mạch
  • Nguy cơ nhồi máu cơ tim và đột quỵ

Các triệu chứng cảnh báo tim mạch do stress gồm:

  • Hồi hộp và đánh trống ngực
  • Cảm giác nặng ngực
  • Khó thở khi gắng sức
  • Tăng huyết áp
  • Mệt mỏi hoặc choáng váng

Bệnh tim mạch do stress thường tiến triển âm thầm, vì vậy việc khám sớm có ý nghĩa rất quan trọng.

Cách giảm thiểu nguy cơ bị stress công việc

Dựa trên khuyến cáo của WHO, APA và Harvard Health, bạn có thể kiểm soát stress công việc bằng các biện pháp sau:

  • Quản lý thời gian hợp lý bằng cách sắp xếp công việc theo mức độ ưu tiên và tránh ôm đồm
  • Thiết lập ranh giới rõ ràng giữa công việc và đời sống cá nhân
  • Tập thể dục đều đặn để cải thiện tâm trạng và giảm căng thẳng
  • Thực hành các kỹ thuật thư giãn như thở sâu, thiền chánh niệm, yoga hoặc thư giãn cơ
  • Ngủ đủ giấc và duy trì giờ giấc sinh hoạt ổn định
  • Tìm kiếm sự hỗ trợ từ gia đình, bạn bè hoặc chuyên gia tâm lý khi cần

Khi nào cần gặp bác sĩ

Bạn nên đến khám bác sĩ tâm thần hoặc chuyên gia tâm lý khi có các dấu hiệu sau:

  • Stress kéo dài hơn một tháng
  • Giảm năng suất và khó tập trung
  • Mất ngủ kéo dài
  • Rối loạn tiêu hóa mạn tính
  • Đau đầu, tim đập nhanh hoặc khó thở
  • Xuất hiện lo âu, hoảng sợ
  • Mất động lực sống
  • Có ý nghĩ tự làm hại bản thân

Stress công việc không chỉ gây mệt mỏi mà còn ảnh hưởng sâu sắc đến sức khỏe tinh thần, hệ tiêu hóa và tim mạch. Nếu không được kiểm soát, stress có thể dẫn đến các bệnh lý nghiêm trọng. Việc nhận diện sớm và điều chỉnh kịp thời giúp bảo vệ sức khỏe và duy trì chất lượng cuộc sống lâu dài.

Nếu bạn đang bị stress công việc kéo dài kèm mất ngủ, lo âu hoặc rối loạn tiêu hóa, hãy liên hệ Phòng khám Tâm lý Tâm thần Đức Tâm An để được bác sĩ đánh giá và tư vấn hướng can thiệp phù hợp. Việc thăm khám sớm giúp bạn phục hồi nhanh hơn và phòng tránh biến chứng về sau.

Đặt lịch hẹn ngay hôm nay để được tư vấn và điều trị một cách toàn diện và khoa học!

Tài liệu tham khảo:

  1. APA – Work-related Stress
https://www.apa.org/topics/stress/work-stress
  2. NIMH – Stress
https://www.nimh.nih.gov/health/publications/stress
  3. Mayo Clinic – Stress Management
https://www.mayoclinic.org/healthy-lifestyle/stress-management
  4. American Heart Association – Stress and Heart Health
https://www.heart.org/en/healthy-living/healthy-lifestyle/stress-management
  5. Harvard Health – Stress & Well-being
https://www.health.harvard.edu/mind-and-mood
  6. Lancet – Long Working Hours & Stroke Risk
https://www.thelancet.com
  7. PMC – Mindfulness Meditation & Cortisol Reduction
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5741115/
  8. Sleep Foundation – Recommended Sleep Duration
https://www.sleepfoundation.org
  9. APA – Social Support & Mental Health
https://www.apa.org/monitor/2022/06/feature-social-support

Tư vấn chuyên môn bài viết: ThS.BSNT. Bùi Thanh Tùng – Phòng khám Đức Tâm An

Liên hệ