Stress công việc là tình trạng rất phổ biến ở người đi làm, đặc biệt trong môi trường áp lực cao và nhịp sống nhanh. Điều đáng lo là stress không chỉ khiến bạn mệt mỏi nhất thời mà có thể âm thầm gây tổn hại lâu dài cho sức khỏe tinh thần và thể chất. Bài viết này giúp bạn hiểu stress công việc kéo dài ảnh hưởng cơ thể ra sao, 3 tác hại nghiêm trọng nhất và cách giảm nguy cơ theo khuyến cáo y khoa.
Cơ thể con người có khả năng chịu stress trong thời gian ngắn để thích nghi. Tuy nhiên, khi áp lực công việc lặp đi lặp lại trong thời gian dài, stress trở thành mạn tính và gây rối loạn nhiều hệ cơ quan.
Khi stress mạn tính xảy ra, cơ thể liên tục giải phóng cortisol và adrenaline khiến hệ thần kinh luôn ở trạng thái cảnh giác. Hệ quả thường gặp gồm:
Theo Viện Sức khỏe Tâm thần Quốc gia Hoa Kỳ, stress kéo dài làm suy yếu não bộ và nhiều cơ quan khác. Từ cơ chế này, stress công việc gây ra ba nhóm tác hại nghiêm trọng dưới đây.
Stress công việc kéo dài là một trong những yếu tố nguy cơ mạnh nhất gây rối loạn tâm thần ở người trưởng thành. Khi não bộ bị căng thẳng liên tục, khả năng điều hòa cảm xúc suy giảm rõ rệt.
Stress làm giảm serotonin và dopamine là các chất dẫn truyền thần kinh giúp ổn định tâm trạng. Khi những chất này suy giảm, người lao động dễ gặp:
Các biểu hiện cho thấy stress đang ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe tinh thần gồm:
Nếu các dấu hiệu này kéo dài hơn hai tuần, người bệnh có thể đã bước vào giai đoạn trầm cảm nhẹ hoặc trung bình và cần được đánh giá chuyên môn.
Stress công việc có mối liên hệ chặt chẽ với hệ tiêu hóa thông qua trục não ruột. Khi stress kéo dài, hệ thần kinh giao cảm hoạt động quá mức và gây rối loạn chức năng tiêu hóa.
Các tác động sinh lý thường gặp gồm:
Stress không chỉ làm nặng thêm bệnh tiêu hóa sẵn có mà còn có thể khởi phát bệnh mới.
Các rối loạn tiêu hóa thường gặp ở người bị stress công việc gồm:
Nếu tình trạng này kéo dài, người bệnh có thể sụt cân, suy nhược và giảm hiệu suất lao động.
Đây là tác hại nguy hiểm nhất của stress công việc vì có thể đe dọa tính mạng. Khi stress kéo dài, tim và mạch máu phải hoạt động quá mức để đáp ứng trạng thái căng thẳng.
Stress mạn tính có thể dẫn đến:
Các triệu chứng cảnh báo tim mạch do stress gồm:
Bệnh tim mạch do stress thường tiến triển âm thầm, vì vậy việc khám sớm có ý nghĩa rất quan trọng.
Dựa trên khuyến cáo của WHO, APA và Harvard Health, bạn có thể kiểm soát stress công việc bằng các biện pháp sau:
Bạn nên đến khám bác sĩ tâm thần hoặc chuyên gia tâm lý khi có các dấu hiệu sau:
Stress công việc không chỉ gây mệt mỏi mà còn ảnh hưởng sâu sắc đến sức khỏe tinh thần, hệ tiêu hóa và tim mạch. Nếu không được kiểm soát, stress có thể dẫn đến các bệnh lý nghiêm trọng. Việc nhận diện sớm và điều chỉnh kịp thời giúp bảo vệ sức khỏe và duy trì chất lượng cuộc sống lâu dài.
Nếu bạn đang bị stress công việc kéo dài kèm mất ngủ, lo âu hoặc rối loạn tiêu hóa, hãy liên hệ Phòng khám Tâm lý Tâm thần Đức Tâm An để được bác sĩ đánh giá và tư vấn hướng can thiệp phù hợp. Việc thăm khám sớm giúp bạn phục hồi nhanh hơn và phòng tránh biến chứng về sau.
Đặt lịch hẹn ngay hôm nay để được tư vấn và điều trị một cách toàn diện và khoa học!
Tài liệu tham khảo:
Tư vấn chuyên môn bài viết: ThS.BSNT. Bùi Thanh Tùng – Phòng khám Đức Tâm An